10 april 2018

Leiderschap: is iedereen ervoor in de wieg gelegd, of is het iets voor de machtsbeluste en select few? Welke kwaliteiten legt een effectieve leider aan de dag? En hoe belangrijk is het om met jezelf aan de slag te gaan? Samen met trainer Frits Wilmsen (Transformative Life Coaching – TLC 1) ontdekken we dat leiderschap vanuit liefde is waar het om draait. Goed nieuws dus!

Wat is leiderschap voor jou?

‘Leiderschap is niet zozeer een eigenschap van een individu, maar eerder een proces dat een groep doormaakt. In dat leiderschapsproces komt er een samenwerking tot stand: eentje waarin je voor elkaars belangen gaat zorgen. Als er verbinding is, zal er een eenheid tot stand komen. En uiteindelijk ga je voelen dat je deel uitmaakt van een community of excellence.’

‘Voor mij is leiderschap dus een proces van fragmentatie naar eenheid. En de functie van het leiderschap is om het geheel meer te maken dan de som der delen. Dus een leider is iemand die over de vermogens beschikt om dat proces van fragmentatie naar eenheid te begeleiden.’

Welke vermogens zijn dat zoal?

 ‘Ik formuleer vier randvoorwaarden voor leiderschap.’

‘Eerst en vooral is het belangrijk dat je de innerlijke grond hebt ontwikkeld om, als het spannend wordt, je net te kunnen ontspannen. Daarin is een heldere en inspirerende visie van groot belang. En dat inspirerende verhaal moet bovendien aansluiten bij de behoefte van mensen aan zingeving.’

‘Het tweede waarover een leider moet beschikken is het vermogen om verbinding te maken. Dat wilt zeggen dat je moet beschikken over empathie, over compassie, over care and involvement. Alleen zo kan je een groep, een ware gemeenschap, bouwen. Elke organisatie, van een bedrijf tot een overheid, is niet alleen een economisch systeem maar ook een gemeenschap van mensen met een verhaal. Die gemeenschap bouw je op met care and involvement, want dat sluit aan bij de behoefte van mensen om ergens bij te horen. Uiteindelijk willen we allemaal deel uitmaken van een zingevend kader, of dat nu bij familie is, of op je werk, in een opleidingsinstituut, of in een vriendengroep.’

‘Een leider moet ook beschikken over creativiteit. Dat wil zeggen dat hij in staat moet zijn om continu de conversatie tussen verschillen op gang te brengen en gaande te houden. Zo worden er in dialoog innovatieve oplossingen bedacht. Wat aansluit bij de behoefte van alle personen in het systeem om ook autonoom wat voor hen belangrijk is, gerealiseerd te krijgen.’

 ‘Tot slot weet je ook dit over een leider: he walks his talk and he talks his walk. Als je een inspirerende visie neerzet met hoge waarden, moet je die zelf ook leven en daar trouw aan zijn in je gedrag en je handelen. Dat past ook bij het verlangen van mensen om zelf tot hun recht te komen. Dat is meesterschap.’

De opleiding tot Transformative Life Coach wordt ook wel eens het aanleren van de Art of the Compassionate Warrior genoemd. Kan je wat meer uitweiden over wat er achter die term zit?

‘Eigenlijk gaat het over de moed die je nodig hebt om de waarheid van je hart te spreken. Het is tegen de stroom ingaan. Niet mee in de dominantie-hiërarchie vechten om die plaatsjes die zo schaars zijn en leiden tot het meeste status en geld. In plaats van macht of geld als criterium voor beslissingen te nemen, gaan we kijken naar datgene waar we als mens naar verlangen. Dan hebben we het over geluk, gezondheid, vrijheid, en ja, liefde. The Art of the Compassionate Warrior is de moed hebben om compromisloos te kiezen voor die kwaliteiten. Waardoor je leven een uitdrukking wordt van één helende reis.’

Is leiderschap voor iedereen weggelegd? Kan iedereen een leider zijn?

 ‘Ja, want in essentie gaan deze processen over het leiderschap nemen over je leven. Daarom is het belangrijk om te werken aan innerlijke eenheid, want daardoor gaat jouw psyche in balans komen. En een systeem dat in balans komt, bereikt zijn volle potentieel.’

Dus leiderschap gezien als manier om je eigen potentieel ontwikkelen, en dat dan gaan uitstralen op de gemeenschappen en de groepen waarin jij je bevindt?

‘Ja, want bijvoorbeeld ook een coach of een trainer heeft een leiderschapsrol. Een coach om mensen te helpen bij het ontwikkelen van hun creativiteit en autonomie. Om zelfsturing te verwezenlijken. De opleiding gaat over mensen en hoe wij leren. Over hoe je teams kan begeleiden in ontwikkeling en in performance, en uiteindelijk zelfs hoe je systeem- en organisatieontwikkeling kan begeleiden. Dus ja, het is voor iedereen. Omdat het een universeel proces is. Dat wil nog niet zeggen dat iedereen daarom de formele rol van een leider op zich moet nemen want we zien het niet als een positie of een eigenschap van een individu, maar als een proces.’

Op die manier kan ik mij inbeelden dat leiderschap 1001 verschillende vormen kan aannemen, afhankelijk van ieders unieke persoonlijkheid.

‘Leiderschap kan zich natuurlijk op veel verschillende manieren manifesteren. Maar eronder zitten altijd universele principes. We verschillen bijvoorbeeld erg in ons verlangen om te doen, of om te denken, of net om te voelen. Daardoor hebben we ieder een voorkeursrol, en iemand die graag veel nadenkt zal sneller een onderhandelaarsrol, een mentorrol, of een sponsorrol willen opnemen. Iemand die graag handelt zal het prachtig vinden om als expert te doen. Maar dat zijn je voorkeursrollen. Leiderschap gaat er net over dat je naast je voorkeursrollen, afhankelijk van wat de context vraagt, kan schakelen naar andere rollen. En hoe je dat doet, daar zijn verschillende kleuren in mogelijk. Zoals je met de regenboog ook duizend verschillen kleuren kunt maken wanneer je begint te mengen. Maar de basiskleuren blijven dezelfde.’

Is er iets dat je absoluut nog wilt meegeven over leiderschap?

‘Wat echt heel krachtig is, is dat we een methode hebben die eigenlijk het onzichtbare helpt zichtbaar maken: de krachten achter gedrag. En deze methode helpt je dan om je weg te vinden door verschillende niveaus van complexiteit. Er is altijd een inhoudelijke complexiteit in je vak, en zodra je leiding gaat geven, kom je met sociale complexiteit in aanraking. Dan worden de vragen: ‘Hoe doen we iets samen?’ ‘Hoe gaan we om met verschillen?’ Zelfs wanneer een groep het goed met elkaar kan vinden, treden er toch dilemma’s op: ‘Wie krijgt deze klant?’ ‘Wat is een goede werk-privé balans?’ Deze methode helpt je om door die sociale complexiteit te navigeren, om daar grip op te krijgen. Ze zorgt ervoor dat je een heel snelle leercurve hebt.’

Hebben jullie een naam voor die methode?

‘Impeccable leadership. Dat klinkt een beetje apart, maar het eigenlijk een spirituele naam. In het woord impeccable zit namelijk het woord ‘peccatum’.’

Peccatum?

‘‘Peccatum’ betekent zonde. En de ‘peccatum originale’ betekent de oerzonde. Dus dat wil zeggen de breuk tussen mens en God. Of de mens en het universum.’

Eva die van de appel bijt?

‘Ja! Impeccable wil zeggen dat die verbinding is hersteld. Eigenlijk hebben we het over leiderschap vanuit liefde. En dat staat rechtstreeks tegenover perfectionisme, het onszelf opleggen van eisen die we niet kunnen waarmaken. Want hoe kan je foutloos zijn als mens? Impeccable leadership gaat juist over verbinding met jezelf, met de ander, en met het geheel.’

Ontdek meer over Frits en de opleiding Transformative Life Coaching hier.