2 mei 2018

Wil je persoonlijke groei doormaken, dan is bewustwording essentieel. Toch blijft het moeilijk te grijpen: tegelijk de motor van vooruitgang en zo ontastbaar als maar zijn kan. Wat moeten we ons in hemelsnaam inbeelden bij een bewustwordingsproces?

Voor Eric Schneider staan er alvast een paar zaken als een paal boven water: voor bewustzijn moeten we niet vechten, integendeel. Meestal worstelen we net tegen onze eigen bewustwording. En door die worsteling raken we niet alleen.

Wat is bewustzijn voor jou?

‘Het probleem met de vraag wat bewustzijn is, is dat iedereen op een bepaald niveau wel weet wat ermee bedoeld wordt, maar niemand het kan definiëren. Het is zoiets als het woord Eenheid. Op een bepaalde manier snapt iedereen dat, maar tegelijkertijd ontglipt het.’

‘Je zou je mate van bewustzijn kunnen omschrijven als dat stuk van de wereld waar je bewust van bent. Hoe meer je bewustzijn groeit, hoe groter en breder je kijk op- en ervaring van- de wereld op dat niveau van gewaarzijn. De totaliteit van de opgenomen informatie op het gegeven niveau bereikt op een bepaald moment de grenzen van verwerking die dat niveau van bewustzijn aankan. Dit leidt tot een shift naar een hogere en globalere perceptie met het overeenkomstig niveau van ‘awareness’ en met het daarmee samenhangend hoger bewustzijn. Elke shift impliceert een dieper ervaren en begrijpen van de wereld en het universum. Elk nieuwe hogere stap in bewustzijn omvat de vorige, maar dan vanuit een hoger, globaler perspectief. Uiteindelijk omvat het bewustzijn het hele zichtbare en onzichtbare universum. Dat noemen we dan het kosmisch bewustzijn, of verlichting.’

‘In die zin is ontwikkeling de weg die trapsgewijs steeds hoger leidt tot verlichting. Het hoogste niveau mogelijk op deze planeet.’

‘Verlichting is een ervaring van inzicht in, en beleving van de Eenheid der dingen op een wijze die taal overstijgt en nooit volledig in woorden kan gevat worden. Het is een Eenheid waar we deel van zijn, die ons overstijgt en die we tegelijkertijd zijn.’

Kunnen we bewustzijn ook verliezen? Kunnen we een stap vooruit zetten en tot een bepaald niveau van bewustzijn komen maar dat opnieuw kwijtraken?

‘Dat kan. In die zin is bewustzijnsontwikkeling vaak drie stappen vooruit, twee achteruit. Er vier vooruit, weer twee achteruit. Want bewustwording is niet altijd leuk. Mogelijk triggert het angst, en die angst kan als effect hebben dat ik blokkeer en me afscherm van dingen die ik niet wil weten. Tot ik op een bepaald punt sterk genoeg wordt om een nieuw bewustzijn toe te laten. Je kan ook een stuk bewustzijn verliezen door zware trauma’s, maar dat is een andere zaak. Voor de rest is bewustzijn een stapje vooruit, nog eentje vooruit, een schuif naar achter, enzovoorts.’

Kunnen we zeggen dat we voor bewustzijn moeten vechten? Om het te verwerven?

‘Voor bewustzijn moeten we niet vechten. Onze neiging is te vechten tegen bewustzijn. Vanuit een schrik. In het kader van onze eigen ontwikkeling komen we meestal te blokkeren door onze weerstanden: de pijn, de angsten, het willen wegduwen van de onzekerheid die zo’n proces mogelijk teweegbrengt. Daar vecht je tegen, en daardoor raak je niet verder. Vanaf het moment dat we willen groeien, moeten we angst accepteren, onzekerheid accepteren, en loslaten. Voor je het weet is er dan een stap gezet richting bewustwording.’

‘Bewustwording als zodanig is dus niet het probleem. Het is dat loslaten. De essentie van alle genezing en therapie is loslaten: angst loslaten en liefde toelaten.’

Wordt dat makkelijker wanneer we denken aan de Eenheid waar we allemaal deel van uitmaken? We zijn eigenlijk één, dus de compassie die ik een ander verleen, is de compassie die ik mezelf verleen.

‘Dat is de diepere betekenis van de golden rule: “Doe een ander niet aan wat je jezelf niet zou aandoen, en doe jezelf niet aan wat je een ander niet zou aandoen.” De vraag is hoe moeilijk het is om dat echt te begrijpen. In elke cultuur staat diezelfde regel in de geschriften. Dus iedereen hoort dat, maar bijna niemand luistert. Want stel dat iedereen die regel respecteert en dat bewustzijn ontwikkelt, dan mag al de rest van de wetgeving verdwijnen. Want die heeft maar één bedoeling: de mate dat wij ons daar niet bewust van zijn te compenseren.’

Iets horen en het begrijpen op verstandelijk vlak is iets heel anders dan het te voelen en te laten doordringen?

‘Ja, daarvoor moeten we door de ervaring gaan. Iets uitleggen, dat is snel gebeurd. Maar om iets te doorleven, te doorvoelen, en op een dieper niveau te beseffen, dat vraagt tijd.’

‘Psychologisch gezien kunnen we bijvoorbeeld zeggen dat de problemen waarmee we zitten systemisch zijn doorgegeven vanuit vorige generaties, via cultureel-maatschappelijke programmatie, via opvoeding, enzovoorts. Een belangrijke opdracht is om die problemen aan te pakken: erdoor te gaan en ze op te klaren. Dat is het besef en de ervaring waarover ik het heb. Met een klein stukje uitleg op dat vlak ben je nadien al snel een paar jaar bezig.’

Zou het in dat opzicht slim zijn om, als je uw bewustzijnsproces wilt versnellen, jezelf in zoveel mogelijk verschillende contexten te gooien? Andere culturen, andere vriendengroepen, andere sportgroepen? Zoveel mogelijk diversifiëren?

‘Dat is een uiterste, maar het principe van meer diversiteit toelaten klopt wel. Dat deel is naar de buitenkant toe. Naar de binnenkant toe gaat het om vormen van therapie, begeleiding, meditatie, enzovoorts te zoeken, en daarin te blijven volhouden. We moeten goed beseffen dat je in heel het verhaal hulp nodig hebt. Je kan het niet alleen en als je dat probeert, loop je vast. Je hebt altijd mensen nodig die je zijn voorgegaan in dat proces, op welk niveau dan ook.’

Zijn er praktijken of gewoontes die belangrijk zijn in het bewustwordingsproces?

‘De belangrijkste stelregel is eerst en vooral er bewust voor kiezen om je te richten op je ontwikkeling. Ten tweede kan je een weg kiezen die je inspireert. Die effectief is en waar je de juiste begeleiding voor kunt krijgen.’

‘Het moeilijkste in dat verhaal is in het begin de keuze: “Wat ga ik nu doen?” Als je dan te lang alle mogelijkheden blijft exploreren, blijf je aan de oppervlakte. Het is dus een kwestie van enerzijds dat stuk ontdekking te doen, maar anderzijds toch één pad te kiezen. En dan door te zetten. Want op een bepaald moment, zeker naarmate je dichter komt bij essenties in jezelf, moet je echt disciplinair doorduwen. Anders kom je voor je het weet in een soort vluchtgedrag terecht waarbij je al snel zegt: “Dat werkt hier toch niet, laten we maar iets anders doen.” Net op het moment dat het zou kunnen beginnen werken.’

‘Maar na een tijd krijg je ook daar hetzelfde resultaat. Vanaf het moment dat het nieuwe eraf is, krijg je overal altijd hetzelfde, en moet je beginnen disciplineren. Eens je die discipline hebt opgebouwd, is de volgende fase dat het je uiteindelijk zoveel oplevert dat je toch niet meer kunt stoppen. En dan wordt het moeilijk om het niet te doen. Eerst is het moeilijk om het te doen, en dan komt er een ‘klik’ en kun je niet meer stoppen. Dan ben je goed vertrokken.’

En wat levert het dan juist op?

‘Hoger bewustzijn. Grotere ‘awareness’. Diepere voldoening. Vervulling. Vreugde. Gelukservaringen. Inzicht. Kennis van het universum en hoe het in elkaar zit. Betere ontwikkeling van je talenten en vermogens. Zelfs het ontdekken van vermogens die je hebt en nooit gedacht had dat je ze had. Enerzijds. Anderzijds, soms de prijs moeten betalen van dingen te moeten loslaten waarvan je dacht dat ze essentieel waren. Wat ook relaties kunnen zijn, bijvoorbeeld.’

‘Je gaat diepere niveaus van pijn, frustratie en woede moeten durven raken in jezelf: allemaal reacties op vroegere dingen die nog in je systeem zitten. En dat ga je stap voor stap uitwerken. Dat is het moeilijkste deel.’

Het is wat rondtasten met een blinddoek aan? Want je kent het gevoel, de kennis, en al die andere dingen die aan de andere kant liggen niet. Je moet eerst door die pijn.

‘Voor een stuk. Daarom heb je een zekere begeleiding nodig. Van iemand die daar geweest is. En daardoor je de weg kan wijzen, want zelf loop je met een blinddoek rond.’

‘Zolang je op een bepaald niveau van bewustzijn denkt, heb je een blinddoek op voor het volgende niveau. Anders was je er al. Het is pas wanneer je erdoor wordt geleid dat de blinddoek afvalt, en je een heel nieuw perspectief krijgt. En na een tijdje ga je beseffen dat er toch nog een nieuwer niveau is. Waar je opnieuw een blinddoek voor op hebt.’

Hoe belangrijk is vergeving?

‘Absoluut essentieel. Eens je echt naar binnen begint te gaan, moet je vergeving ontwikkelen naar jezelf toe. Ook naar anderen toe, maar vooral naar jezelf. Dat is een nieuwe fase in de evolutie van schuld: de schuld kunnen vergeven. Eens je goed door die fase van het ontwikkelen van vergeving gaat, kom je in een niveau van bewustzijn terecht waarin je ervaart dat er niets te vergeven valt. Uiteindelijk was alles precies zoals het moest zijn.’

Als het zo omschreven wordt, klinkt het als een heel natuurlijk proces.

‘Het is een heel natuurlijk proces. Met de wetenschap dat het een proces is dat maar tot op zekere hoogte vanzelf gaat. Wij ontwikkelen van het bewustzijn van een baby tot het niveau van middelbewustzijn van een volwassene in onze samenleving. Maar dan moet je er zelf verder voor kiezen. Of niet. Het wordt een natuurlijk proces dat wacht op jouw keuze.’

Eric Schneider is de bezieler en oprichter van Arcturus. Als trainer, coach en consultant inspireert hij al decennialang mensen in het creëren van vervulling en betekenis in hun leven.

Benieuwd naar meer? Neem een kijkje op www.arcturus.be.

SaveSave

SaveSave